مقالات

مفهوم چاپ

چاپ در اصلاح به انتقال مطالبی مانند نوشته ها، اعداد، علائم و آرم ها، تصاویر، فرم ها و ... که باید بر روی یک سطح چاپ شوند و نقش بگیرند و در تعداد و شمارش بالا اتفاق بیوفتد را چاپ می گویند.

آنچه صنعت چاپ را متحول کرد اختراع حروف چاپی مستقل بود که اولین بار در یوهانس گوتنبرگ آلمان در سال 1456 میلادی اختراع گردید هرچند فن اختراع چاپ به قرن ها پیش از گوتنبرگ بر می گردد.

تاریخچه و دوران چاپ در یک نگاه کلی:

1. پیش از تاریخ و آغاز دوران تاریخی

2. دوران باستان

3. دوران چینی‌ها

4. دوران هنری

5. دوران مکانیک

6. دوران فتو مکانیک

 

و اما ورود صنعت چاپ به ایران در چه زمانی اتفاق افتاد؟

هرچند روایات متعددی در این زمینه وجود دارد اما چاپ سنگی ابتدا توسط میرزا صالح شیرازی در تبریز راه اندازی شد. میزرا صالح که برای ادامه تحصیل از سوی دولت ایران برای یادگیری هنرهای جدید به اروپا سفر کرده بود، هنگام بازگشت به ایران در سال 1225 قمری یک عدد دستگاه چاپ سنگی را با خود به ایران - تبریز می آورد. در حالی که در آن زمان فقط چاپ سربی راه اندازی شده بود و پس از ورود چاپ سنگی به سرعت در تهران، اصفهان و سایر شهرهای دیگر ایران گسترش پیدا کرد و حدود 50 سال، چاپ سنگی همچنان یکه تاز بود.

ناگفته نماند که چاپ سربی قبل از چاپ سنگی وارد ایران شده بود اما به دلیل هزینه و زحمت زیاد کم کم کنار گذاشته شد ولی بعدها در دوره قاجار استفاده مجدد از حروف سربی رایج شد.

اولین چاپخانه که بر اساس حروفچینی در سال 1207 در ایران دایر گردید توسط یوسف اعتصامی  پدر پروین اعتصامی در تبریز فعالیت خود را آغاز کرد.

شیوه های چاپ هم بر همین اساس متفاوت خواهد بود. از جمله :

1. چاپ برجسته یا لترپرس یا تایپوگرافی
2. چاپ گود یا فرورفته یا هیلوگراوور
3. چاپ مسطح یا پلانوگرافی یا لیتوگرافی

انواع چاپ هم به روش های زیر قابل بررسی است :

• چاپ افست : عمدتاً برای تیراژهای بالا مثل انتشارات، تبلیغات استفاده می شود
• چاپ فلکسو : عمدتاً برای بسته‌بندی
• چاپ هلیوگراور : عمدتاً برای بسته‌بندی
• چاپ سیلک اسکرین : عمدتاً برای تبلیغات چاپ‌های تفکیکی
• چاپ لتر پرس : یکی از روش‌های چاپ برجسته از قدیمی‌ترین روش‌های چاپی است.
• چاپ دیجیتال : برای همه مصارف، تبلیغاتی و اداری در تیراژ پایین
• چاپ فلت بد : برای همه اجسام سخت مسطح